بررسی تأثیر درمان مبتنی بر کیفیت زندگی به شیوه ی گروهی بر بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی و ولع مصرف معتادان تحت درمان نگهدارنده متادون

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک و ولع مصرف معتادان تحت درمان نگه دارنده متادون در شهر شیراز بوده است. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیش¬آزمون و پس¬آزمون و پی گیری همراه با گروه کنترل بوده است. جامعه¬ی آماری این پژوهش شامل معتادان مراجعه کننده به کلینیک های درمان سومصرف مواد در شهر شیراز بودند. از این میان کلینیک های درمان سومصرف مواد در شهر شیراز، کلینیک های کوشش و فانوس با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. از میان مراجعه کنندگان به این کلینک ها، تعداد 45 نفر که از لحاظ بهزیستی ذهنی، خودکارامدی ترک و ولع مصرف یک انحراف معیار از میانگین کمتر بودند، به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش، آموزش مهارت های زندگی و گروه گواه جایگزین شدند. همچنین، شرکت کنندگان در پژوهش از لحاظ سایر متغیرهای مورد نظر در پژوهش همگن شدند. گروه آزمایش 8 جلسه¬ تحت درمان مبتنی بر کیفیت زندگی به شیوه¬ی گروهی و گروه کنترل اول نیز طی هشت جلسه تحت آموزش مهارت های زندگی قرار گرفتند، اما اعضای گروه گواه هیج مداخله¬ای دریافت نکردند. ابزار های مورد استفاده در پژهش شامل پرسش¬نامه¬های بهزیستی ذهنی مولوی و همکاران (1388)، خودکارآمدی ترک برامسون(1999) و ولع مصرف فرانکن و همکاران(2002) بود. جهت تحلیل داده¬ها، از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر کیفیت زندگی باعث افزایش بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک و کاهش ولع مصرف در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه های کنترل شده است. گروه کنترل اول نیز که تحت آموزش مهارت های زندگی قرار گرفت تنها در زمینه ولع مصرف در مقایسه با گروه دوم کنترل کاهش معناداری را نشان داد، که این اثر مندی در مقایسه با گروه آزمایش کمتر بود. بر اساس یافته¬های پژوهش حاضر درمان مبتنی بر کیفیت زندگی که از ترکیب روان¬شناسی مثبت ¬نگر با رویکرد شناختی- رفتاری شکل گرفته، می تواند در ارتقاء بهزیستی ذهنی و خودکارآمدی ترک و هم چنین کاهش ولع مصرف افراد مبتلا به سومصرف مواد موثر باشد.